Als het leven niet overeenkomt met onze wensen
Het leven is in bepaalde mate maakbaar. Let wel in bepaalde mate! Althans zo kunnen we het beleven. We kunnen ons leven in bepaalde mate aanpassen aan onze wensen en voorkeuren. Als het leven niet overeenkomt met onze wensen en voorkeuren, hebben we soms een probleem. Een probleem los je op door erover na te denken en er iets aan te doen.
De doe-stand
Deze doe-stand bestaat uit: beoordelen, evalueren, oplossen, presteren, toetsen, plannen, doelen bereiken, veranderen en gefixeerde beperkte aandacht. De doe-stand is meestal toekomstgericht op het vervullen van (basis) behoeften, zoals veiligheid, voedsel en voortplanting. Iets bereiken door iets te doen. Deze doe-stand is uitermate geschikt bij praktische, technische en intellectuele taken. Het is daarom heel begrijpelijk dat we dit ook automatisch inschakelen als we een emotioneel probleem of psychisch probleem ervaren.
Emoties en gevoelens
Het vervelende is; emoties of gevoelens zijn geen problemen! Hun totaal andere aard maakt dat ze niet opgelost kunnen worden, ze kunnen alleen worden ervaren. Met emoties kun je alleen maar bewust zijn.
De zijn-stand
De zijn-stand kenmerkt zich door: niet oordelen, toelaten, niet-streven, accepteren, begrijpen op basis van directe ervaring en een bredere aandacht. Als emoties een rol spelen is de zijn-stand, die in veel opzichten het tegenovergestelde is van de doe-stand, meer geschikt. De zijn-stand is in wezen onze natuurlijke modus, de doe-stand onze vanzelfsprekende. ‘Ik doe dus ik ben!’ We worden cultureel voortdurend gestimuleerd om te doen. En zijn kun je niet doen.
Handelen en observeren
We hebben de keuze tussen de doe-stand en de zijn-stand, tussen in actie komen en rusten in het moment, tussen handelen en observeren wat er nu hier en nu is zonder in te grijpen. Bewust kiezen tussen deze twee is een cruciale vaardigheid. Kunnen schakelen tussen doen en zijn verhoogd de effectiviteit in de (sociale) rollen die je hebt. Mindfulness wil leren hoe je op elk moment, en zonder te oordelen, gericht aandacht kunt geven. Het is de vaardigheid van gericht aandacht kunnen geven. Mindfulness beoefenen is het trainen van je aandacht.
Gericht aandacht geven
Er is de intentie om de aandacht op iets specifieks te richten, er is de daad van het richten zelf en er is opmerken en bewust waarnemen van fysieke gewaarwordingen, gedachten en emoties (gedachten, emoties, lichaam). Zonder te oordelen: je richt je op het heel droog ervaren van gebeurtenissen in en om je heen en niet op het interpreteren van die ervaringen. Labelen en etiketteren.
Bewust kijken
Het geeft je een sleutel in handen tot bewust kijken, bewust kiezen voor gedrag en je bewust zijn van wat je doet terwijl je het doet. Het doel van mindfulness is vrijheid door het geven van gerichte aandacht. Niet grijpen naar, of wegduwen van ervaringen. Zijn met wat er is. En doen op basis van wat er is met wijsheid.